WSPÓLNY APEL ORGANIZACJI PRACODAWCÓW WOJEWÓDZTWA POMORSKIEGO
Gdańsk, 1 marca 2022 roku
Pan Andrzej Duda, Prezydent RP
Pani Elżbieta Witek, Marszałek Sejmu RP
Pan Tomasz Grodzki, Marszałek Senatu RP
Pan Mateusz Morawiecki, Prezes Rady Ministrów
Pani Marlena Maląg, Minister Rodziny i Polityki Społecznej
Szanowni Państwo,
Działając w imieniu reprezentowanych przez nas organizacji pracodawców z województwa pomorskiego – w obliczu bezprecedensowej agresji Federacji Rosyjskiej na terenie Ukrainy i napływu licznej grupy obywateli Ukrainy w charakterze uchodźców uciekających z terenów objętych działaniami wojennymi – zwracamy się o przygotowanie przez Sejm, Senat lub właściwe Ministerstwa specjalnych aktów prawnych o charakterze ustawy bądź rozporządzenia, umożliwiających sprawne niesienie pomocy napływającym Uchodźcom poprzez ich legalne zatrudnianie niezależnie od podstawy prawnej ich pobytu na terenie Rzeczypospolitej Polskiej.
Obywatele Ukrainy, którzy przekroczyli granicę RP w oparciu o wniosek o udzielenie ochrony międzynarodowej lub zgodę Komendanta Straży Granicznej, w świetle obowiązującego prawa nie posiadają prawa do legalnego zatrudnienia na terenie Polski. Należy spodziewać się, że część z nich nie posiada żadnego paszportu międzynarodowego (w tym znaczna część nie posiada paszportu biometrycznego uprawniającego do podjęcia zatrudnienia w okresie 90 dni) lecz wyłącznie dokumenty wewnątrzkrajowe lub nie posiada żadnych dokumentów. Rozważenia wymagałaby również możliwość nie tylko ułatwienia, ale także bezwzględnego wydłużenia okresów pobytowych (zgodnie z obowiązującymi przepisami) wynoszących oficjalnie 90 dni w ciągu kolejnych 180 dni, lub oficjalnie 15 dni w przypadku wjazdu na teren RP na mocy zgody Komendanta Straży Granicznej.
W aktualnej sytuacji społeczno–politycznej należy mieć na uwadze, iż umożliwiając ukraińskim uchodźcom podjęcie legalnej pracy sprawimy, że będą oni w stanie samodzielnie zaspokajać swoje potrzeby materialne. Ułatwi im to też realizację swoich ról społecznych oraz zapewni możliwie „normalne” życie – we własnym mieszkaniu czy pokoju, za który zapłacą z dochodów własnej pracy. Stworzenie domu dla rodziny, miejsca w którym będą samodzielnie gotować, wypoczywać czy przygotowywać się do powrotu do swojej ojczyzny – a przede wszystkim – czuć się bezpiecznie. Nie można pominąć też psychologicznego aspektu pracy, pozwalającego skupić się na jej wykonywaniu, zaangażowaniu i poczuciu odpowiedzialności, a przez to – choć przez chwile uciec od ciągłych myśli o wojnie.
Rozwiązania ułatwiające – z jednej strony – pozyskanie legalnej pracy przez obywateli Ukrainy, a z drugiej – udzielenie jej przez polskich pracodawców, bez wątpienia wpłyną pozytywnie nie tylko na indywidualną sytuację obywateli Ukrainy, ale także ułatwi ich przyjmowanie i pobyt na terenie naszego kraju w skali makro. Dzięki uzyskiwanym z własnej pracy dochodom, uchodźcy nie będą musieli polegać na polskim państwie w zakresie organizacji miejsca pobytu czy wyżywienia. Będą w stanie samodzielnie, lub z pomocą pracodawców, zaspokajać swoje potrzeby w tym zakresie. Z przeprowadzanych rozmów wynika, że Ukraińcy w dużej mierze nie oczekują biernie pomocy naszego Państwa, lecz umożliwienia im normalnego funkcjonowania na terenie RP – zwłaszcza w tym trudnym dla nich czasie.
Umożliwienie legalnego zatrudnienia Ukraińców poprzez ułatwienie procedur rejestracyjnych związanych z zezwoleniami na wykonywanie pracy i wydłużony pobyt, pomoże także polskiej gospodarce, która od dłuższego już zmaga się z niedoborem pracowników. Proponowane zmiany z całą pewnością pomogą tym przedsiębiorcom, którzy dziś nie są w stanie zwiększać skali swojej działalności z uwagi na brak personelu. Pozwolą one także na uniknięcie przechodzenia obywateli Ukrainy do tzw. „szarej strefy”, której ograniczanie powinno być jednym z podstawowych celów naszego Państwa.
Zdajemy sobie sprawę, że umożliwienie legalnego zatrudniania wszystkich obywateli ukraińskich wymaga wspomnianych na wstępie niniejszego listu zmian legislacyjnych. Tym bardziej apelujemy o pilne rozpoczęcie prac w tym zakresie. Oceniamy, że szybka zmiana przepisów byłaby korzystna nie tylko dla poszczególnych osób uciekających z terenów objętych wojną, nieposiadających odpowiednich dokumentów zezwalających na długotrwały pobyt na terytorium RP czy wykonywanie legalnej pracy, ale byłaby ważna dla całej społeczności ukraińskiej w Polsce, dla polskiego społeczeństwa i polskiego Państwa.
Mając na uwadze powyższe, prosimy także o jednoznaczne wydłużenie okresu ważności dokumentów, na podstawie których obywatele Ukrainy przebywają i pracują na terenie Rzeczypospolitej, w szczególności zezwoleń na wykonywanie pracy na mocy oświadczenia rejestrowanego w Powiatowych Urzędach Pracy zezwoleń na pobyt czasowy, zezwoleń na pracę, czy finalnie – wydanie prawnych regulacji zezwalających na prace osobom, posiadającym jedynie zgodę na pobyt udzielonej w ramach tak istotnej w ostatnich dniach – zgody wydawanej przez Komendanta Straży Granicznej.
My niżej podpisane organizacje przedsiębiorców apelujemy do Rządu Rzeczypospolitej Polskiej o podjęcie starań na rzecz uproszczenia wszelkich formalności w celu stworzenia Uchodźcom z Ukrainy optymalnych warunków do życia i pracy na terytorium naszego kraju.
Z wyrazami szacunku,
Organizacje pracodawców z województwa pomorskiego:
- Pomorska Izba Rzemieślnicza Małych i Średnich Przedsiębiorstw,
- Forum Pracodawców Północy,
- Pracodawcy Pomorza,
- Gdański Klub Biznesu,
- Regionalna Izba Gospodarcza Pomorza,
- Kaszubski Związek Pracodawców,
- Regionalna Izba Przedsiębiorców NORDA,
- Starogardzki Klub Biznesu – Związek Pracodawców,
- Wojewódzkie Zrzeszenie Handlu i Usług,
- Izba Rzemiosła i Przedsiębiorczości Pomorza Środkowego,
- Polska Izba Gospodarcza Restauratorów i Hotelarzy. Oddział Pomorski,
- Polskie Stowarzyszenie Kobiet Biznesu.