
30 maja br. Pomorska Izba Rzemieślnicza MSP zorganizowała międzynarodową konferencję „Rzemiosło jako motor i szansa rozwoju gospodarczego w UE” w Dworze Artusa w Gdańsku. Konferencja odbyła się w ramach obchodów 80-lecia Pomorskiej Izby Rzemieślniczej MSP oraz Roku Pomorskiego Rzemiosła. W wydarzeniu udział wzięli m.in. parlamentarzyści, przedstawiciele władz centralnych, samorządowych, reprezentanci organizacji pracodawców, służb zatrudnienia, uczelni wyższych i szkół zawodowych, instytucji partnerskich, w tym izb rzemieślniczych z Polski, Niemiec i Francji, reprezentacja Parlamentu Hanzeatyckiego oraz rzemieślnicy i przedsiębiorcy.
Z inicjatywy Pomorskiej Izby Rzemieślniczej MSP oraz decyzją Sejmiku Województwa Pomorskiego, rok 2025 został ustanowiony Rokiem Pomorskiego Rzemiosła. Konferencja była jednym z głównych wydarzeń Roku Pomorskiego Rzemiosła, których celem jest zaznaczenie, że rzemiosło i jego dziedzictwo stanowią ważny zasób Pomorza, zaś wkład rzemieślników i organizacji rzemiosła w gospodarczy, społeczny i kulturalny rozwój regionu zasługuje na powszechny szacunek i uznanie. Rok Pomorskiego Rzemiosła to szereg działań Izby nakierowanych na popularyzację tradycyjnego i nowoczesnego rzemiosła, poszerzenie wiedzy o organizacji rzemiosła. Szczególnym tematem organizowanych wydarzeń jest kształcenie zawodowe i ustawiczne w rzemiośle. Izba dokłada wszelkich starań, aby chronić to wspaniałe dziedzictwo, promować kształcenie i rozwój w zawodach rzemieślniczych i wciąż otwierać się na nowości, także korzystając z członkostwa w Unii Europejskiej. W takim też duchu zorganizowane były dyskusje panelowe podczas konferencji.
Partnerem Konferencji był Samorząd Województwa Pomorskiego
Wydarzenie realizowane było w ramach projektu „Zbudowanie systemu koordynacji i monitorowania regionalnych działań na rzecz kształcenia zawodowego, szkolnictwa wyższego oraz uczenia się przez całe życie, w tym uczenia się dorosłych”.
Organizatora Konferencji wsparła: Fundacja Nexus Biznesu https://www.nb.org.pl/
W konferencji udział wzięli Patroni Honorowi Roku Pomorskiego Rzemiosła i ich przedstawiciele:
Konferencja objęta została także Patronatem Ministra do spraw Unii Europejskiej podczas prezydencji Polski w Radzie Unii Europejskiej w 2025 roku.
Wykład wprowadzający prof. Jana Klimka, Prezesa Związku Rzemiosła Polskiego
Podczas Konferencji wykład wprowadzający wygłosił prof. Jan Klimek, Prezes Związku Rzemiosła Polskiego i Wiceprezes SMEUnited. Zwrócił uwagę, że współczesne rzemiosło to połączenie wielowiekowej tradycji z nowoczesnymi technologiami, a dzisiejsi rzemieślnicy to nowocześni projektanci i twórcy, którzy oferują indywidualne podejście i niepowtarzalny produkt, i często konkurują na międzynarodowych rynkach. Rzemiosło w Europie to ponad 25 mln firm MŚP zatrudniających ponad 90 mln pracowników. We Francji działa około 1,6 miliona przedsiębiorstw rzemieślniczych, a sektor rzemieślniczy obejmuje ponad 300 różnych zawodów, takich jak: budownictwo, usługi, produkcja i gastronomia. Z kolei w Niemczech działa ponad milion przedsiębiorstw rzemieślniczych – w 1998 r. było 250 000 mniej. W 2024 r. obroty niemieckiego rzemiosła wyniosły blisko 765 mld euro, a niemieckie rzemiosło oferuje możliwość nauki w ponad 130 zawodach. Natomiast w Polsce w 1989 roku funkcjonowało około 600 tys. zakładów rzemieślniczych, zatrudniających ponad 1,5 miliona osób. W latach 90-tych sektor rzemiosła obejmował ponad 300 tys. podmiotów, co stanowiło około 16% ogółu przedsiębiorstw w Polsce. Obecnie udział firm rzemieślniczych w sektorze MŚP w szerszym ujęciu wynosi ponad 23% (około 541 tys. firm). W zakładach rzemieślniczych kształci się około 60 tys. uczniów reprezentujących ponad 100 zawodów. Dominujące branże to: budownictwo, branża spożywcza.
Za obecnością rzemiosła w UE przemawiają jego mocne strony, czyli tradycja, doświadczenie, wiedza i kompetencje, sieć organizacji i struktury, jakość usług i produktów, multidyscyplinarność, zaufanie – pozytywny społeczny wizerunek solidności i odpowiedzialności. To co wyjątkowo wyróżnia rzemiosło, to jego misja oświatowa – kształcenie w zawodach rzemieślniczych, zarówno w formach szkolnych i pozaszkolnych, w tym kształcenie ustawiczne. Prof. Klimek skonkludował, że rzemiosło jest na najlepszej drodze, aby stać się motorem gospodarki w UE, ponieważ opiera się głównie na małych i średnich przedsiębiorstwach (MŚP) – a MŚP stanowią ponad 99% wszystkich firm w UE. Ponadto MŚP tworzą miliony miejsc pracy, pobudzają lokalne rynki, zapewniają stabilność ekonomiczną wielu regionom, a ponadto kształcą na potrzeby rynku pracy. Co istotne, działalność rzemieślnicza sprzyja zrównoważonemu rozwojowi.
I dyskusja panelowa: Rola sektora małych i średnich przedsiębiorstw oraz rzemiosła w Unii Europejskiej. Deregulacja jako szansa na poprawę funkcjonowania przedsiębiorców i wzrost gospodarczy.
Uczestnikami byli:
Dyskusję moderował: Stanisław Szultka, Dyrektor Departamentu Rozwoju Gospodarczego w Urzędzie Marszałkowskim WP
W dyskusji zwrócono uwagę, że MŚP i rzemiosło tworzą ponad 99% przedsiębiorstw w UE, a ich wspieranie to realny wpływ na zatrudnienie i lokalny rozwój. Zarówno w Polsce, jak i w Niemczech czy Francji, obecne regulacje często nadmiernie obciążają małe firmy, stąd pilna potrzeba uproszczeń, cyfryzacji procesów i stabilności przepisów. Deregulacja stanowi jeden z najważniejszych tematów debat na temat gospodarki w tych trzech krajach. Zaznaczono, że deregulacja nie powinna oznaczać braku nadzoru, lecz inteligentne, racjonalne i proporcjonalne regulacje – dostosowane do skali działania przedsiębiorstwa. Co więcej, deregulacja musi odbywać się w oparciu o dialog władz z biznesem i organizacjami przedsiębiorców. Uczestnicy debaty byli zgodni, że wymiana informacji i dobrych praktyk między krajami członkowskimi UE może znacząco przyspieszyć poprawę warunków dla MŚP. Natomiast organizacje rzemiosła powinny być partnerami w procesach legislacyjnych – nie tylko adresatami gotowych regulacji.
II dyskusja panelowa: Kształcenie zawodowe i ustawiczne na potrzeby rynku pracy – wyzwania i szanse w Polsce, w Niemczech i we Francji, oraz w UE. Dobre praktyki z rzemiosła i rola pracodawców w kształceniu zawodowym.
Uczestnikami byli:
Moderował: Ludwig Paul, Dyrektor Generalny Izby Rzemieślniczej w Würzburgu
W dyskusji zwrócono uwagę na istotę planowania polityk dotyczących kształcenia zawodowego w ścisłym połączeniu z rynkiem pracy. Jako bezsprzecznie najlepszy i najefektywniejszy przykład sprawdzonych rozwiązań w edukacji zawodowej wskazano dualny system kształcenia, który jest niewątpliwie fundamentem sukcesu edukacji zawodowej w Niemczech i we Francji. Co ważne, system niemiecki i francuski oparty został na silnym zaangażowaniu pracodawców i izb rzemieślniczych i może stanowić inspirację dla Polski, gdzie system dualny ma mocne oparcie w rzemiośle, ale wymaga wzmocnienia i popularyzacji. W Polsce potrzebne jest wzmocnienie komponentu praktycznego w szkołach branżowych i technikach, ale też docenienie roli pracodawców kształcących w zawodach rzemieślniczych oraz roli organizacji rzemiosła w tym procesie. Konieczna jest kampania informacyjna i promocyjna – pokazująca rzemiosło jako nowoczesną, kreatywną i stabilną ścieżkę kariery. Jak wskazali partnerzy z Niemiec bazując na własnych doświadczeniach, potrzebne są szerokie działania na rzecz prestiżu szkolnictwa zawodowego, także poprzez media, wydarzenia i dobre przykłady. Kampania wizerunkowa dotycząca rzemiosła, jaka jest realizowana od kilku lat w Niemczech przez sieć organizacji rzemiosła, ze wsparciem funduszy federalnych, przynosi bardzo dobre efekty. Zauważono także że rynek pracy zmienia się dynamicznie – niezbędne jest uczenie się przez całe życie. Pracownicy i przedsiębiorcy muszą mieć dostęp do elastycznych form dokształcania (kursy, szkolenia, e-learning). Zdecydowanie potrzebne są silniejsze partnerstwa między szkołami, uczelniami zawodowymi, izbami rzemieślniczymi i firmami, ale też instytucjami zajmującymi się rynkiem pracy i zatrudnieniem. Konieczna jest lepsza współpraca między państwami członkowskimi w wymianie doświadczeń i tworzeniu systemów nauki przez całe życie, z udziałem pracodawców.
III dyskusja panelowa: Dokąd zmierza współczesne rzemiosło – zawody ginące a zawody przyszłości. Ochrona tradycji i dziedzictwa a sztuczna inteligencja i automatyzacja procesów. Rozwój energetyki i gospodarka obiegu zamkniętego szansą dla rzemiosła.
Uczestnikami byli:
Moderowała: Małgorzata Wokacz-Zaborowska, Dyrektorka Pomorskiej Izby Rzemieślniczej MSP
Nie ma wątpliwości, że zachowanie dziedzictwa rzemieślniczego jest konieczne i możliwe – wymaga aktywnych działań instytucji publicznych – w tym wsparcia dla mistrzów szkolących, lokalnych warsztatów i programów dziedzictwa niematerialnego. Rzemiosło łączy tradycje z nowoczesnością i stawia czoła wyzwaniom przyszłości – a nowe zawody rzemieślnicze powstają na styku tradycji i technologii. Edukacja zawodowa musi być krok przed zmianami i stale wymaga modernizacji. Rzemiosło może odegrać i już odgrywa kluczową rolę w gospodarce obiegu zamkniętego – dzięki podejściu „napraw, przetwórz, zachowaj”. Potrzebna jest szeroka edukacja społeczeństwa, aby zechciało powrócić do takiego modelu konsumpcji. Sztuczna inteligencja nie zastąpi mistrza – ale może go wspierać – poprzez automatyzację rutynowych procesów, projektowanie, sprzedaż i kontakt z klientem. Młode pokolenia trzeba zachęcać poprzez atrakcyjną narrację, praktyki i dostęp do nowoczesnych narzędzi. Bardzo ważnym partnerem pozostają rodzice – to oni odgrywają kluczową rolę w procesie wyboru ścieżki zawodowej młodych ludzi. Doradztwo zawodowe wymaga ogromnych zmian, z zaangażowaniem nie tylko szkół, ale też instytucji rynku pracy, rodziców, pracodawców, organizacji otoczenia biznesu.
Więcej informacji oraz relacja foto – na naszym profilu na FB – zapraszamy!
Zobacz relację wideo z wydarzenia na naszym kanale YouTube:
Obejrzyj na YouTube